«Искусство жить» мәдәни-агарту үзәгендә традицион мәдәниятне өйрәнүче Дамир Васильев белән очрашу узды
«Искусство жить» мәдәни-агарту үзәгендә традицион мәдәниятне өйрәнүче Дамир Васильев белән очрашу булды. Ул татар теленең традицион костюмы «Истәлек» проекты авторы булып тора, аны алар коллекционер һәм реставратор Гөлшат Нугайбекова белән бергә тормышка ашыра.
Традицион татар костюмы - этносның матди культурасының иң мөһим өлеше, аны йөртүчеләрнең үзенә күрә «паспорты» . Бүген бу музейлар, җыючылар, шәхси коллекцияләр җыйган халык сәнгате һәйкәле, еш кына үзе турында тулы һәм конкрет күзаллау бирми.
Традицион костюм - үз йөртүчесе турында мөһим мәгълүмат чыганагы. Ул этносның социаль тарихы, мәдәни үзенчәлекләре һәм этникара элемтәләр турында сөйли.
Дамир Васильев сөйләвенчә, милли, традицион һәм халык костюмы төшенчәләре арасында аерма бар. Бу синонимнар түгел. "Татар милли костюмы килеп чыкмады. Татар костюмының милли элементлары: калфак, камзул, зәркән сәнгате предметлары барлыкка килде, ә бердәм комплекс, кызганычка каршы, юк ", - дип билгеләде тикшеренүче.
Традицион костюм шактый үзгәрүчән, бигрәк тә Казан татларында. Бу җәһәттән ул Идел буеның башка халыклары: удмуртлар, марилар костюмнарында консервация, комплекслар берләшү тенденциясе күзәтелә.
Татарлар 3 зур этнографик төркемгә бүленә: Казан татарлары, мишәр татарлары, керәшен татарлары. Лекция барышында костюмда гомуми башлангычлар күрсәтелгән - күлмәк һәм ыштан, төрле локаль төркемнәр соңрак ралик декоратив элементлар өстәгән, киемнең гомуми элементларын төрлечә аңлаганнар.
Казан татарларының хатын-кызлар костюмы башта социаль статус буенча бүленгән: кызлар костюмы, кияүгә чыккан хатын-кыз костюмы, өлкән яшьтәге хатын-кыз костюмы.
"Бу тынычлык костюмы. Анда кыз гаиләсе белән бергә "Жиена" дип аталган ел саен үткәрелә торган иҗтимагый чараларга йөри алган. Көн саен оекбашларда киң кулланыла торган тукымалардан киемнең практик вариантлары кулланылган. Бу бәйләнчек тукыма иде, ул искермәгән һәм утилитар функцияне үти иде ", - дип аңлатты Дамир Васильев.
"Без традицион татар костюмына мөрәҗәгать иттек, бу теманы теркәп, аның тирән тикшеренүләренә этәргеч бирергә, 30 августта Казанда татар костюмы көненә килгән кешеләр аның тарихына мөрәҗәгать итсеннәр, безнең лекцияләрне карасыннар, Дәүләт каталогына, музей коллекцияләренә мөрәҗәгать итсеннәр иде, - дип билгеләде Дамир Васильев.
Очрашу барышында халык киеменең аутентик предметлары һәм бизәнү әйберләре белән күргәзмә оештырылды, теләге булган һәркем татар халкының эстетик һәм сәнгати мөмкинлекләренең байлыгын тоя һәм бәяли алсын өчен.